Een sterke broer
Anderhalf jaar geleden namen mensen van de Braziliaanse Kinderbescherming de broertjes van João mee. Miguel, een baby van 1 jaar. En Ismael, een jongen van 9 jaar. João van 13 bleef alleen achter bij zijn moeder Elisangela (die haar leven steeds maar niet op orde krijgt). Voor João was er geen plek in het kindertehuis van Florianópolis.
Hij kon wel terecht bij ASAS. Sinds 2017 komt hij er vijf keer per week, iedere middag. Een gewone, spontane, lieve jongen, zo op het eerste gezicht. Maar als je over zijn broertjes begint, komen de tranen.
Dat hij geen vader heeft, heeft hij geaccepteerd. Die heeft hij nooit gekend. Maar dat zijn broertjes weg zijn en dat hij elke dag moet leven met de angst dat ze in een adoptiegezin terecht zullen komen, dát is voor João niet te verdragen. Hij wil ze zien, de grote, sterke broer voor ze zijn, ze beschermen tegen de gevaren die je loopt als je opgroeit in een favela in Brazilië.
João’s moeder is lief, maar ze drinkt te veel en van huis uit heeft ze geen enkele structuur meegekregen. Ze heeft van alles geprobeerd om haar kinderen te eten te geven en van de straat te houden. Een tijdje woonde er ook nog een stiefvader in huis. Maar die mishandelde João’s moeder en gaf alleen eten aan de baby, want ‘de andere kinderen waren niet van hem’… De Kinderbescherming kon uiteindelijk maar één ding doen: ingrijpen.
De uren bij ASAS doen João zichtbaar goed. Hij doet het liefst aan capoeira, die Braziliaanse mix tussen spelen, dansen, acrobatiek en vechten. Capoeira staat voor vriendschap, verbindingen aangaan. Voor João is het bovendien een uitlaatklep, een manier om zich uit te drukker. Zelfbeheersing is alles. Door te bewegen wordt hij – geestelijk en lichamelijk – fitter en sterker. Hij leert hoe hij zich moet focussen en hoe leuk het is om ergens voor te trainen. Beter worden in iets, complimenten krijgen van anderen, gezien worden, dat gevoel kende hij eigenlijk niet.
João voelt zich verantwoordelijk voor zijn moeder. Hij zou haar zo graag uit de ellende willen trekken. Hij weet dat daar een wonder voor nodig is. Maar… ASAS is toch ook zomaar uit de hemel komen vallen? Dankzij de gesprekken met de maatschappelijk werkster hoeft hij z’n problemen niet meer allemaal alleen op te lossen. En dankzij de buitenschoolse activiteiten heeft hij weer toekomstperspectief.
Hij weet waar hij moet beginnen als hij wat wil bereiken. Op school. Zijn droom is dat hij door kan leren. Misschien wordt hij wel advocaat. Dan kan hij opkomen voor al die mensen die het moeilijk hebben, die moeten knokken voor hun bestaan.
João is vastbesloten iets van zijn leven te maken. Voor zijn moeder. Maar vooral voor zijn broertjes.
